Rozwód bez obecności pozwanego – czy jest możliwy?

Czy rozwód bez obecności pozwanego jest możliwy? Rozwód jako postępowanie sporne

Postępowanie o rozwód ze swojej natury jest postępowaniem spornym. Po jednej stronie sporu znajduje się powód, który sporządził pozew i domaga się orzeczenia rozwodu, a po drugiej znajduje się pozwany, który może prezentować zdanie przeciwne na fakty i argumenty przedstawione przez stronę powodową.

Postępowanie o rozwód nie różni się przy tym znacznie od innych spornych postępowań sądowych. Niekiedy zdarza się, że druga strona sporu nie pojawia się w Sądzie i jest to zjawisko dość powszechne. Gdyby przyjąć, że każda nieobecność pozwanego tamuje możliwość wydania orzeczenia w sprawie, to nie muszę Państwu tłumaczyć z jakimi skutkami by się to wiązało.

Ustawodawca przewidział taką możliwość i ustanowił przepisy, które dają możliwość zakończenia sprawy bez obecności pozwanego. Rozwód bez obecności pozwanego jest zatem jak najbardziej możliwy, a o skutkach tej nieobecności będę mówić w dalszej części wpisu blogowego.

Nie ulegajcie zatem Państwo szantażowi współmałżonka. Jego postawa nie tamuje postępowania rozwodowego, a wręcz działa na jego niekorzyść. Jeżeli doszliście do wniosku, że rozwód stanowi jedyne rozwiązanie kłopotów panujących w Państwa małżeństwie – przygotujcie pozew lub nawiążcie współpracę z adwokatem, który poprowadzi całą sprawę. Jeżeli z kolei rozważacie również separację – zapraszam do lektury mojego innego wpisu blogowego, w którym porównuję rozwód i separację.

Skutki nieobecności powoda

Pamiętaj, że Twoja obecność na pierwszej rozprawie rozwodowej jest obowiązkowa. Jeżeli złożyłeś pozew o rozwód i nie stawisz się na pierwszej rozprawie bez odpowiedniego usprawiedliwienia, to Sąd zawiesi postępowanie. Będziesz mógł wnioskować o jego podjęcie dopiero po trzech miesiącach od dnia zawieszenia. Jeżeli w Twojej sprawie występuje pełnomocnik, to jego obecność będzie wystarczająca.

Życie pisze jednak różne scenariusze i niekiedy może się okazać, że nie możesz pojawić się na pierwszej rozprawie. Wówczas wyślij do Sądu usprawiedliwienie swojej nieobecności – na przykład w postaci zwolnienia wystawionego przez biegłego lekarza sądowego. Pamiętaj – nie może być to zwolnienie od „zwykłego lekarza” – Sąd będzie honorował jedynie zwolnienia lekarskie wystawione przez lekarzy sądowych, którzy posiadają uprawnienia do potwierdzenia nieobecności stron w postępowaniu. Listę lekarzy sądowych znajdziesz na stronie internetowej Sądu.

W przeszłości strony postępowania nadużywały uprawnień w tym zakresie – stąd taka regulacja.

Skutki nieobecności pozwanego – rozwód bez obecności pozwanego możliwy?

Przechodzimy zatem do sedna sprawy. Na początku wpisu udzieliłam odpowiedzi na tytułowe pytanie, ale teraz przedstawię Państwu skutki prawne braku obecności pozwanego na rozprawie rozwodowej.

Bierność pozwanego może objawiać się już na samym początku, to jest na etapie odbierania korespondencji z Sądu. Jeżeli pozwany nie będzie odbierał korespondencji, to po dwukrotnej awizacji Sąd uzna, że przesyłka została skutecznie doręczona. Wówczas przyjmuje się tzw. „fikcję doręczenia”, która jest wystarczająca dla dalszego prowadzenia sprawy.

Postępowanie o rozwód nieco komplikuje się wówczas, gdy nie znasz miejsca zamieszkania strony pozwanej. Wówczas możesz jednak zawnioskować do Sądu o ustanowienie kuratora. Kurator „wejdzie” w miejsce strony pozwanej i będzie reprezentował jej interesy. Jak widzisz ta okoliczność również nie blokuje możliwości uzyskania rozwodu.

Jeżeli pozew został doręczony w prawidłowy sposób, to otwiera się możliwość do wydania wyroku zaocznego. Art. 339 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (dalej: k.p.c.) wskazuje podstawową przesłankę do wydania wyroku zaocznego. Zgodnie z treścią tego przepisu Sąd może wydać wyrok zaoczny na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany w wyznaczonym terminie nie złożył odpowiedzi na pozew.

Bynajmniej nie oznacza to, że Sąd nie przeprowadzi w Twojej sprawie postępowania dowodowego. Jest to tego zobligowany na mocy dyspozycji art. 431 k.p.c. Niemniej taka postawa pozwanego tylko pozbawia go możliwości obrony swoich praw. Jest dla niego skrajnie szkodliwa i niekorzystna.

Podsumowanie

Rozwód bez obecności pozwanego jest możliwy. Jeżeli pozew został w prawidłowy sposób doręczony, a pozwany nie odpowie na niego w wyznaczonym terminie, to Sąd będzie uprawniony do wydania wyroku zaocznego w sprawie. Jeżeli Twój współmałżonek uważa, że jego bierna postawa uniemożliwi orzeczenie rozwodu w sprawie – jest w błędzie. Przygotujcie się Państwo w odpowiedni sposób do postępowania i złóżcie do Sądu niezbędne dokumenty i dowody.

Jeżeli macie Państwo jakiekolwiek pytania dotyczące sprawy o rozwód – zapraszam do nawiązania kontaktu. Jako adwokat rodzinny prowadzę sprawy o rozwód – nawet te najbardziej skomplikowane i wielowątkowe.

Wpisy blogowe zamieszczone na niniejszej stronie internetowej nie stanowią porady prawnej. Pamiętaj, że każda sprawa jest inna i wymaga indywidualnego podejścia. Jeżeli chcesz uzyskać wsparcie prawne w Twojej sprawie – zapraszam do nawiązania kontaktu.